اصول طراحی ساختمان اداری
اصول طراحی ساختمان اداری
ساختمان یک اداره بزرگ شامل مکانهای مختلف و متعددی است:
۱(بخشهای اداری دفاتر مجزا برای یک تا سه نفر به همراه کارگاههایی برای کار آموزان و دفاتر گروهی برای حداکثر ۲۰ نفر، بعضی ادارات کارگاههای مجزا را با بخشهای گروهی یکی میکنند. در ادارهای با پلان باز بهجز یک بخش منشیگری مجزا، بقیه مکانها برای کار فردی و گروهی چندمنظوره اختصاص مییابد.
۲) قسمتهای انبار اسناد برای نگهداری پروندهها، طرحها، میکروفیلم و وسایل الکترونیکی، لوازم بایگانی و ثبت، ثبت اسناد بازسازی و خرد کردن.
۳( بخشهای خدمات اصلی اداری، دارای تجهیزات نوشتاری، تکثیر، چاپ، فتوکپی و کامپیوترهای شخصی
۴) قسمت پستخانه، نامهها و محمولههای پستی، کنترل ورود و خروج اجناس
۵) بخش نمایش گروهی شامل اتاقهای گردهمایی با دیوارهای متحرک و بخشهای نمایشگاه، تالارهای کنفرانس و گردهمایی.
۶) امکانات اجتماعی شامل رختکن، آشپزخانه، توالت برای هر طبقه یا بخش، بخش استراحت کارکنان، محل خوردن و آشامیدن، امکانات ورزشی، سالن غذاخوری با آشپزخانه.
۷) مکانهای اضافی و ضمیمه، احتمالاً برای تعلیم درزمینهٔ استفاده از وسایل سمعی و بصری
۸) امکان نیاز به وجود یک قسمت برای ورود اتومبیل، جای پارک( بهصورت زیرزمین) و بخشهای تحویل.
۹) فضاهای گروهی شامل راهروها – پلکان – آسانسورها – ورودیهای خروجی و اضطراری بهصورت داخلی و خارجی.
۱۰) خدمات اصلی شامل وجود مسائل خدمات فنی، تهویه مطبوع، دستگاه تهویه، سیستم حرارتی، برق، سیستم آرمانی، پردازش اطلاعات، مرکز کامپیوتری، مخابرات و نظافت و مراقبت
سطح زیربنای لازم در ادارات را تقریباً از ۲ تا ۳ مترمربع به حدود ۱۵ تا ۱۸ مترمربع افزایش میدهند.
روند کار:
تأثیرات تکنولوژی اطلاعات کامپیوتری کردن سیستم اداری پیشرفت درزمینهٔ ی تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات به تغییر شرایط کاری در ادارهها کمک شایانی کرده است. تأثیر کامپیوتری کردن سیستم اداری بر کارگاهها و نقشهها، نیازهایی را دفع کرده که ساختمانهای اداری موجود دیگر نمیتوانند آنها را برآورده نمایند. طراحی مناسب، موانع روند کار را به حداقل میرساند.
شرایط قرارگیری فضاهای اداری:
ساخت ساختمان اداری جدید به موقعیت محلی آن بستگی دارد. ساختمان باید تا حد امکان در محلی ساخته شود که از روشنایی مفید روز بهره برده و از تابش شدید نور و گرمای خورشید دور باشد. در ایالاتمتحده، ۹۰% از ساختمانهای اداری در جهت شرق و غرب ساختهشدهاند زیرا نفوذ نور خورشید در صبح و بعدازظهر ناخوشایند است. استفاده از سایه بان برای ممانعت از نور خورشید از سمت جنوب آسان میباشد. بااینوجود اگر جهت اولیه، شمالی – جنوبی باشد نور خورشید به همهی اتاقها میرسد.
سیستمها:
ساخت یک ردیف اتاق معمولاً مقرونبهصرفه نبوده و تنها برای بخشهای انتهایی اداره که نور خورشید یک معضل است قابلقبول میباشد. طراحی اتاقهای سه ردیفه و منظم مخصوص ساختمانهای اداری و مرتفع است.
در ساختمانهایی که بدون راهرو ساخته میشوند. همهی اتاقها (با نور طبیعی و مصنوعی) در اطراف یک هسته ارتباطی شامل آسانسورها، پلکان کانالهای تهویه و … جمع میشوند. ولی در ساختمانهای دیگر بخشهای خدماتی در حاشیه قرار میگیرند.
میتوان از نور خورشید تا فاصله ۷ متری از پنجره استفاده کرد. با استفاده از سیستمهای جدید تکنولوژی روشنایی روز که مسیر نور را هدایت کرده و تغییر میدهند. ( منشورها و بازتابندهها) میتوان از روشنایی روز حداکثر استفاده و بهرهبرداری کرد.
شناخت انواع ادارات( اصول کلی):
ساختمانهای اداری بزرگ معمولاً بناهای چندطبقه با دیوارهای متحرک داخلی هستند. مراکز تأسیساتی مثل لولهکشی – پلکان – آسانسورها و غیره معمولاً در حداکثر مراحل تعیینشده از طرف مقررات ساختمانسازی قرار میگیرند.
برای صرف حداکثر زمان و تداوم کار در محیطهای اداری، میتوان هستههای تأسیساتی را در جلوی ساختمان در یکطرف از داخل ساختمان، در گوشههای داخلی در انتهای یک گذرگاه، پایین راهروها نزدیک منبع نور قرار دارند.
یک ردیف ستون ساده مرکزی باعث ایجاد راهرو در یک سمت یا سمت دیگر میشود. ساخت یک ردیف دوتایی از ستون، دفاتری با ارتفاع یکسان را ایجاد میکنند.
در چنین شرایطی راهروها باید مستقیماً توسط پنجرههای مرتفع و یا از طریق درهای شیشهای داخل دیوار روشن شوند. میتوان راهروها را از طریق نورگیرهای سقفی در ساختمانهای پهلودار و ساختمانهای کوتاه، ساختمانهای زاویهدار، ساختمانهای T شکل و U شکل بهصورت مقرونبهصرفه با روشنایی روز روشن کرد.
مبلمان فضاهای اداری:
تناسب لوازم اداری با دفاتر، تحت تأثیر عواملی چون قابلیت تطبیق، تنظیم، دوام، سازگاری، فضای نگهداری، بهرهوری، زیبایی و چگونگی سیمکشی میباشد.
فضای موردنیاز برای کارمندان در حالت نشسته یا ایستاده، مبنایی برای محاسبهی حداقل فاصله بین میزها و میزتحریرها است(حداقل فاصله مطلوب ۱۰ متر) صندلیها باید قابل تنظیم چرخدار و مبله و مجهز به پشتی تکیه دادن باشند. دفاتر بایگانی، آرشیو و کارتهای اطلاعات مربوط به دانشگاهها و … را میتوان در کمدهای بدون پهلو که معمولاً از جنس استیل و در ابعاد استاندارد ساخته میشوند قرارداد.