مخزن هوایی آب

مخازن هوایی آب را دیگر نمی‌توان صرفاً به‌عنوان یک تانکر ذخیره آب تلقی نمود بلکه در صورت استفاده از یک طرح زیبا برای مخازن هوایی می‌تواند یک لوگوی تبلیغاتی یا به‌عنوان یک تابلوی تبلیغاتی بزرگ مورداستفاده قرار گیرد و موجبات هویت بخشی به مجموعه‌های استفاده‌کننده گردد

مخزن آب‌فلزی هوایی عمدتاً به‌صورت روباز و بسته مورداستفاده قرار می‌گیرند زمانی که مخزن جهت ذخیره آب آشامیدنی استفاده می‌کنیم بایستی که روی مخزن بسته باشد یا در اصطلاح مخازن هوایی مسقف باشد و زمانی که مخزن را جهت نگه‌داری آب آتش‌نشانی و کشاورزی و …. مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد دیگر نیازی نیست که مخزن در بسته باشد

تانکر هوایی آب برای ایجاد فشار مناسب در شبکه به علت نبودن زمین طبیعی مرتفع در نقطه موردنظر، روی پایه‌ای یکپارچه قرار می‌گیرند، این نوع از مخازن ازنظر نوع شکل هندسی عمدتاً به‌صورت مخازن استوانه‌ای و مخازن مکعبی و مخازن کروی و مخازن مخروطی تقسیم‌بندی می‌گردند.

طراحی مخازن هوایی آب:

ما برای طراحی مخازن هوایی به حجم مخزن هوایی نیاز داریم و برای تعیین حجم مفید مخازن هوایی آب تصفیه‌شده می‌توان از پارامترهای پیشنهادی زیر استفاده کرد:

۱- حجم موردنیاز آب مصرفی

۲- حجم موردنیاز برای جبران نوسانات ساعتی

۳- حجم موردنیاز برای تأمین آب در مواقعی که آب ورودی به مخازن در اثر صدمات وارده به خط لوله و ازکارافتادن پمپ‌ها بایستی در مخزن موجود باشد.

درصورتی‌که میزان آسیب‌پذیری تأسیسات آب‌رسانی بالا باشد و احتمال زیاد قطع برق و نداشتن سیستم برق اضطراری در مواردی که از پمپ استفاده می‌شود و یا محدودیت امکانات و اجرای تعمیرات سریع خطوط و یا سایر تأسیسات آب‌رسانی و …. عواملی هستند که می‌توانند موجبات افزایش ظرفیت مخازن آب هوایی باشند.

آیین‌نامه ايمني مخازن آب

مخزن: به كليه محل‌های طبيعي و مصنوعي جمع‌آوری و ذخيره آب مخزن اطلاق می‌شود.

مانند انواع استخرها، محل‌های ذخيره آب و پساب حوضچه‌های پرورش ماهي و ميگو و موارد مشابه.

مخازن آب برحسب موقعيت مكاني به سه دسته زير تقسيم می‌شوند:

الف مخزن آب هوايي: بسته به شرايط و نيازها با مصالح مناسب، در ارتفاع و بالاتر از سطح زمین‌ساخته می‌شود.

ب مخزن آب زميني: با توجه به شرايط و نيازها، مانند استخرها در سطح زمين و با مصالح موردنظر احداث می‌شود.

ج مخزن آب زیرزمینی: اين نوع مخازن در زير سطح زمين با مصالح موردنظر و براي مصارف خاص ساخته می‌شود.

مخازن آب برحسب نوع مصالح به شش دسته تقسيم می‌گردند:

-1 مخازن بتني 2- مخازن فلزي 3- مخازن با مصالح بنايي 4 – مخازن پلاستيكي 5 – مخازن فایبرگلاس 6 - مخازن با مصالح مركب

مخازن آب:

ماده 1- در زمان طراحي انواع مخازن بايستي بررسی‌های زمین‌شناسی و آزمايشات دقيق مكانيك خاك و لرزه‌خیزی و معيارهاي فني ازجمله تعيين دقيق بارهاي استاتيك و ديناميك و عبور وسايل نقليه به همراه استانداردهاي ساخت و بهره‌برداری رعايت شده باشد.

ماده 2- كليه مخازن بايستي مطابق آیین‌نامه و مقررات حفاظتي ساختمان کارگاه‌ها مصوب شوراي عالي حفاظت فني احداث شود.

ماده 3 - فاصله درختان مجاور مخازن، بايستي به‌اندازه‌ای باشد كه ريشه آن‌ها به پایه‌ها و دیواره‌های مخازن فشار وارد ننمايد.

ماده 4- بايد در محاسبه پایه‌های مخازن هوايي اصول استاتيك و ديناميك رعايت شده و ازنقطه‌نظر پايداري واجد استحكام كامل باشد و تحمل حداكثر فشار بارهاي وارده و فشارهاي جانبي و بارهاي معلق را داشته باشد.

ماده 5- تجهیزات مخازن شامل تجهيزات ورودي، خروجي، تخليه، كنترل سطح آب، سرريز، ارتفاع‌سنج و دبي سنج و غيره بايستي همواره بازديد و در صورت معيوب بودن اصلاح گردند.

ماده 6- بدنه مخازن بايستي با توجه به شرايط جوي و محيطي و تغييرات دما طراحي و ساخته شوند.

ماده 7 - از ایجاد هرگونه معبر، تأسیسات، ساختمان‌های اداري و مسكوني و پاركينگ روي مخزن زیرزمینی خودداري گردد.

ماده 8 - سقف مخزن‌ها بايد به‌خوبی آب‌بندی‌شده و داراي شيب مناسب براي جلوگيري از تجمع آب باشد

ماده 9 - لوله خروجي سرريز مخزن بايستي قابل‌مشاهده بوده و احتمال غرقاب شدن آن وجود نداشته باشد.

ماده 10 - شير تخليه و خط انتقال تخليه آب بايد در خارج از مخزن نصب شود و آب مخزن به‌صورت ثقلي دفع گردد.

ماده 11 - فاصله شير تخليه از مخزن بايد به‌گونه‌ای باشد كه احتمال برگشت آب مخزن در هنگام رسوب‌زدایی يا تعميرات وجود نداشته باشد.

ماده 12 - سرريز مخازن نبايستي مستقيماً به سيستم فاضلاب يا زهكش آب باران وصل شود.

ماده 13 - لوله‌های خروجي سرريز بايستي به صورتی باشد كه احتمال ورود اجسام يا جانداران به آن ممكن نباشد.

ماده 14 - آب سطح مخازن نبايستي از حداقل تعیین‌شده پایین‌تر باشد تا از مكش هوا يا ورود رسوبات پيشگيري گردد.

ماده 15 - براي دستيابي و بازديد از مخازن بايستي تعداد كافي دريچه بر روي سقف مخزن تعبيه شود.

ماده 16 - ظرفيت لوله خروجي بايستي از ظرفيت لوله ورودي بيشتر باشد.

ماده 17 - مخازن بايد داراي سيستم تهويه مستقل باشند و از سرريز به‌عنوان تهويه استفاده نشود

ماده 18 - سيستم تهويه بايستي به نحوي باشد كه احتمال ورود آب باران و آب‌های سطحي، گردوغبار، جانداران و غيره از طريق آن‌ها به داخل مخزن وجود نداشته باشد.

ماده 19 - ناودان‌ها نبايد وارد مخزن شده و يا از داخل مخزن عبور نمايند.

ماده 20 - در هواکش‌های عصايي بايستي انتهاي باز آن حداقل يك متر با سطح تمام‌شده بام مخزن فاصله داشته و در نزديكي سر آن توري نصب گردد.

ماده 21 - قبل از ورود به مخازن، بايد به‌وسیله دستگاه‌های اندازه‌گیری از ميزان غلظت اكسيژن و همچنين گازهاي سمي موجود در آن‌ها اطلاعات كافي به دست آورد.

ماده 22 - افرادي كه براي شستشوي داخل مخازن اقدام می‌کنند بايستي مجهز به وسايل و تجهيزات حفاظت فردي باشند.

ماده 23 - اسامي كليه افرادي كه وارد مخزن می‌شوند به همراه ابزار و لوازمي كه همراه دارند بايستي قبل از ورود، كنترل و ثبت شوند.

ماده 24 - افرادي كه وارد مخزن می‌شوند بايستي لباس كار مناسب و چكمه بلند داشته باشند

ماده 25 - در مواردي كه مواد ريز و جامد يا رسوبي در ديوار يا كف مخزن با شعله افكن سوزانده می‌شوند بايستي تجهيزات ايمني مناسب مانند ماسک‌های تنفسي، دستكش، كمربند ايمني و طناب نجات، عينك حفاظتي و غيره در اختيار كارگران قرار گيرد.

ماده 26 -كارگراني كه امور مربوط به داخل مخازن را انجام می‌دهند باید از سلامت جسماني و رواني كامل برخوردار باشند.

ماده 27 - كليه قسمت‌های مخازن فلزي بايد در فواصل زماني مناسب ازلحاظ خوردگي بازديد و در صورت نياز تميز و رنگ‌آمیزی شوند.

ماده 28 - استفاده از علف‌کش‌ها براي حذف گياهان مزاحم بر روي سقف مخازن زميني مجاز نبوده و بايد از روش‌های مكانيكي يا سوزاندن بهره برد.

ماده 29 - سر لوله تخليه بايستي در محل خشك قرار گيرد و هرگز با زمين يا آبي كه در پاي شير تخليه جمع می‌شود تماس پيدا نكند.

ماده 30 - نردبان‌های مخازن هوايي بايستي مجهز به حفاظ كمري باشد و راهرو اطراف محيط مخزن نيز بايستي مجهز به نرده حفاظتي باشد.

ماده 31 - در زمان كار بر روي مخازن هوایی بايد كارگران حتماً از كمربند ايمني و طناب نجات استفاده نمايند.

ماده 32 - لوله سرریز مخازن آب نبايستي در راستاي نردبان مخازن باشد.

ماده 33 - بايد همواره سيم اتصال زمين به بدنه فلزي كليه مخازن هوايي و زميني و زیرزمینی وصل باشد.

ماده 34 - كليه دستگاه‌های برقي مورداستفاده در مخازن كه در داخل آب قرار می‌گیرند بايد از نوع ضد آب و مجهز به سيستم اتصال زمين باشند.

ماده 35 - كليه کابل‌ها، تجهيزات، متعلقات، اتصالات و موارد مشابه كه در محیط‌های مرطوب مخازن مورداستفاده قرار می‌گیرند بايد حتماً مجهز به سيستم اتصال زمين (ارتينگ ) باشند و رعایت كليه دستورالعمل‌های مرتبط با ايمني برق در محیط‌های مرطوب الزامي است.

ماده 36 - در صورت استفاده از مصالح تیرچه‌بلوک و يا دال بتوني براي پوشش سقف مخازن لازم است كليه محاسبات فني به‌گونه‌ای صورت پذيرد تا سقف مخزن کاملاً پايدار و مقاوم باشد.

ماده 37 - در مناطق سردسير براي جلوگيري از يخ زدن آب، بايستي از مخازن زیرزمینی(مدفون) بهره برد.

ماده 38 – قبل و بعد از انجام كارهايي مانند اندود كردن، تعمير يا تميز كردن داخل مخازن يا کانال‌ها كه ممكن است فاقد اكسيژن كافي باشد بايد براي ممانعت از استنشاق گازها، دود و غيره كارگران به وسايل حفاظت فردي مناسب از قبيل كپسول و لوله‌های اكسيژن، ماسك و غيره مجهز شوند.

ماده 39 - در زمان اندود كردن داخل مخازن يا انجام امور ديگر، بايستي دو يا چند كارگر باهم مشغول بكار شوند به‌نحوی‌که حتماً يك نفر خارج از مخزن مستقر و بر كار بقيه نظارت داشته باشد. اشتغال انفرادي در اين قبيل كارها ممنوع است.

ماده 40 - در عمليات سرويس مخازن آب كارگران بايد به لباس كار، ماسك، دستكش، چكمه، عينك و ساير وسايل مناسب موردنیاز مجهز شوند.

ماده 41 - نصب مخازن هوايي بايستي با استفاده از ماشین‌آلات و تجهيزات مناسب و به‌وسیله اشخاص ذيصلاح صورت گيرد.

ماده 42 - در هنگام نصب كليه تأسیسات و تجهيزات مربوط به مخازن اعم از هوايي، زميني، زیرزمینی و استخرها و غيره فقط افرادي كه آموزش‌های ايمني را ديده باشند مجاز به كار هستند.

ماده 43 - در زمان نصب يا تعميرات، درصورتی‌که در داخل مخازن از موتورهای احتراق داخلي استفاده می‌شود و يا نوع انجام كار به‌گونه‌ای است كه توليد دود، گاز، بخار يا غيره را می‌نماید بايستي ضمن استفاده از وسايل حفاظت فردي، با رعايت تدابير فني و نصب وسايل مناسب، هواي منطقه تنفسي كارگران به‌طور مؤثر تهويه گردد.

ماده 44 - در هنگام تعمير مخازن هوايي، حمل‌ونقل نمودن مواد و ابزارآلات سنگين و حجیم به‌وسیله افراد، با استفاده از نردبان ممنوع است.

ماده 45 - براي تردد افراد از روي کانال‌های ارتباطي مابين مخازن، بايد پل‌هایی در فواصل مناسب و مجهز به نرده حفاظتي بر روي كانال نصب گردد.

ماده 46 - خوردن، آشاميدن، استعمال دخانيات، خوابيدن و غيره در داخل مخازن ممنوع است.

ماده 47 - روکش‌ها و رنگ‌های مصرفي بايد از نوع غير سمي بوده و ازنظر بهداشتي مورد تائيد باشند.

مخازن آب هوایی